Rolstoelbesturingen
Een passende rolstoelbesturing zorgt ervoor dat de eindgebruiker zijn of haar elektrische rolstoel zo zelfstandig mogelijk kan bedienen. Er kan gevarieerd worden in het type joystick, maar ook in de locatie en de manier waarop de rolstoel wordt bestuurd. Genoeg verschillende opties dus, maar welke optie is voor jou of jouw eindgebruiker geschikt? In dit artikel bespreken we een aantal mogelijkheden.
Rolstoelbesturingen
Een passende rolstoelbesturing zorgt ervoor dat de eindgebruiker zijn of haar elektrische rolstoel zo zelfstandig mogelijk kan bedienen. Er kan gevarieerd worden in het type joystick, maar ook in de locatie en de manier waarop de rolstoel wordt bestuurd. Genoeg verschillende opties dus, maar welke optie is voor jou of jouw eindgebruiker geschikt? In dit artikel bespreken we een aantal mogelijkheden.
Werkbladbesturing
We beginnen met de werkbladbesturing. Standaard is een elektrische rolstoel voorzien van een zijbesturing aan de linker- of rechterarmsteun. Krijgt een eindgebruiker ook een werkblad, dan wordt hier vaak een uitsparing voor gemaakt. Kan de eindgebruiker niet makkelijk bij de joystick of zakt de eindgebruiker langzaam scheef, dan kan er worden gekozen voor een middenblad besturing. De eindgebruiker blijft hierdoor recht in de zitvoorziening zitten, wat ten goede komt van de zithouding. Een (handmatig of elektrisch) omkeerbare stuurkast maakt het mogelijk om de stuurkast om te keren, zodat er een vlak werkblad ontstaat wanneer het werkblad in gebruik is.
Werkbladbesturing
We beginnen met de werkbladbesturing. Standaard is een elektrische rolstoel voorzien van een zijbesturing aan de linker- of rechterarmsteun. Krijgt een eindgebruiker ook een werkblad, dan wordt hier vaak een uitsparing voor gemaakt. Kan de eindgebruiker niet makkelijk bij de joystick of zakt de eindgebruiker langzaam scheef, dan kan er worden gekozen voor een middenblad besturing. De eindgebruiker blijft hierdoor recht in de zitvoorziening zitten, wat ten goede komt van de zithouding. Een (handmatig of elektrisch) omkeerbare stuurkast maakt het mogelijk om de stuurkast om te keren, zodat er een vlak werkblad ontstaat wanneer het werkblad in gebruik is.
Lichtere joysticks
Heeft de eindgebruiker onvoldoende spierkracht om de normale, All-round Joystick (of Light variant) te bedienen, dan kom je uit bij de lichtere joysticks; de Multi of de Micro Joystick. Deze vereisen aanzienlijk minder spierkracht en beweging, vergeleken met de normale joystick. Ze worden onder andere ingezet bij eindgebruikers met spier- of neuromusculaire aandoeningen. De Micro Joystick is de lichtste van de twee en heeft een minimale bedieningskracht van ca. 5 gram. Zo kan de rolstoel al met een kleine beweging geringe spierkracht worden bestuurd.
Joysticks kunnen op diverse plaatsen van de rolstoel worden geïnstalleerd. Door de minimale benodigde kracht en beweging zijn de Multi en Micro Joysticks bijvoorbeeld ook te gebruiken als kin, tong en lip besturing. Deze besturing wordt vaak op een wegzwenkbare arm geplaatst, die bevestigd wordt aan het rolstoelonderstel. Maar er zijn ook situaties denkbaar waarbij het wenselijk is dat de besturing aan lijf zit. Speciaal hiervoor heeft Mo-vis een houdingsvest ontwikkeld. De besturing blijft nu niet op de plek, maar gaat mee met de beweging van de eindgebruiker. De eindgebruiker heeft hiervoor wel controle nodig over de beweging van het hoofd en de nek.
Heavy Duty Joystick
Wanneer een eindgebruiker juist veel kracht heeft, kan de Heavy Duty Joystick een oplossing bieden. Zoals je kunt zien, en de naam zegt het al, is dit een groot formaat en robuuste joystick. Deze is geschikt voor eindgebruikers die, door bijvoorbeeld spasticiteit of dystonie, overmatig veel en of ongecontroleerde kracht hebben.
Voetbesturing
Het kan voorkomen dat de eindgebruiker (bijvoorbeeld iemand met ALS, spasticiteit of Cerebrale Parese) slechte of verminderde controle heeft over de hand- of armfunctie, maar wel een goede controle heeft over de voeten. Deze voetbesturing kan ingedrukt worden net als een gaspedaal, maar ook naar links en naar rechts bewegen. Zo kan de voetbesturing in combinatie met een Omni worden gebruikt om de rolstoel te besturen.
Hoofdbesturing
Wanneer een eindgebruiker om welke reden dan ook niet meer in staat is om de elektrische rolstoel met zijn of haar eigen handen te besturen, dan kan er gekeken worden naar een vorm van hoofdbesturing. Het aansturen van een elektrische rolstoel met het hoofd kan bijvoorbeeld zoals eerder genoemd met de kin. Maar een oplossing kan ook zijn om verschillende knoppen in de hoofdsteun te integreren die vervolgens worden geprogrammeerd om verschillende bewegingen te starten. Een andere optie is het besturen van de rolstoel met de munevo Drive.
De munevo DRIVE is een hoofdbediening op basis van een Smart glass. Lichte bewegingen van het hoofd worden gedetecteerd en door de bril omgezet in stuursignalen. Zo kan de eindgebruiker zonder handen rijden en door het menu navigeren. De snelheid en de beweging van de rolstoel worden afgesteld op de uitslag die de eindgebruiker met het hoofd kan maken.
Iris besturing
Wanneer een eindgebruiker de kleinste bewegingen niet meer kan maken, dan is de iris besturing, MyEcc Pupil van HomeBrace, mogelijk een oplossing. Deze besturing is speciaal ontwikkeld voor mensen die alleen hun ogen kunnen bewegen. De bril heeft een sensor die continu de oogbewegingen volgt. De software zet deze oogbewegingen om in stuursignalen, waar vervolgens de rolstoel en het menu mee worden bediend. Net als alle andere besturingen wordt ook deze bril en de oogbewegingssensor volledig afgesteld op de eindgebruiker.
Meer weten over rolstoelbesturingen?
Ben je enthousiast geworden over één van de genoemde opties en wil je er mee over weten? Of zoek je een geschikte oplossing voor een bepaalde situatie? Neem gerust contact met ons op, wij helpen je graag verder en kijken samen met jou naar de mogelijkheden.
Neem contact met ons op
